روز جهانی آب فرصتی برای یادآوری اهمیت آب و مدیریت پایدار آن
“آب” از دیرباز ارزش و قدر بالایی در کشورمان داشته است. این اهمیت نه تنها به دلیل قرار گرفتن کشور در منطقهای کم آب، بلکه ریشه در فرهنگ و ادیان مردمان ایران زمین داشته است. از همین رو، در کنار فعالیتهای غرورآفرین اجداد هنرمند ایرانیان در زمینه مهندسی آب (ساخت آبراهههای باستانی تخت جمشید، بند بهمن و شبکه وسیع قنوات در کشور)، آموزش احترام به آب به فرزندان، جایگاه ویژهای در فرهنگ و سنت ایرانیان داشته است.
افزایش جمعیت و تقاضای آب در قرن حاضر، موجب گردید تا فرهنگ ایرانیان در زمینه استفاده پایدار و محترمانه از آب، کمرنگ شده و جای خود را به فرهنگ استفاده مصرفانه و ناپایدار به آب دهد. این موضوع نه یک تغییر نگرش در کشورمان، بلکه یک مسئله و چالش بینالمللی بوده که در کنار آلودگی منابع آب و محیطزیست، مشکلات عدیدهی دیگری از جمله تغییر اقلیم (و در نتیجه سیلاب و خشکسالی بیشتر) را برای همه مردم جهان به وجود آورده است.
به نظر میرسد یگانه راهکار رفع مسائل ملی و جهانی مرتبط با آب، قرار دادن آب بهعنوان محور همه برنامههای مرتبط با آب و هوا در سطوح ملی و بینالمللی و تشویق کشورها به مشارکت فعالانه در برنامههای بینالمللی در این زمینه است. روز بیست و دوم مارس مصادف با دوم فروردین هر سال که بهعنوان روز جهانی آب نامگذاری شده است، در حقیقت فرصتی برای یادآوری اهمیت آب و مدیریت پایدار آن به همه مردم جهان و تشویق ملتها و دولتها به اتخاذ رفتاری سازگارانه، محترمانه و اندیشمندانه منبعث از تحقیق و پژوهش با آب است.
موسسه تحقیقات آب از ابتدای ایجاد تاکنون تلاش نموده است که مشاوری امین و اندیشمند برای بخش آب کشور باشد. در سالهایی که همت بخش آب کشور بر افزایش ظرفیت منابع آب در دسترس بود، خادمانه با انجام مطالعات عمیق و دقیق هیدرولیکی، نقش به سزایی در پایداری سازههای آبی و همزمان کاهش هزینههای بخش آب کشور داشت. هماکنون نیز که بخش آب کشور از مرحله مدیریت منابع آب به مرحله مدیریت توأمان عرضه و تقاضای آب وارد شده است نیز، تمام ظرفیتهای خود را برای ارائه طرحهای حکیمانه در این زمینه مصروف مینماید. انجام پروژههای متنوعی در زمینههای تغییر اقلیم، مدیریت منابع آب سطحی و زیرزمینی، مدیریت شرایط حدی سیلاب، افزایش کاربرد سنجش از دور در منابع آب و ارتقاء مطالعات پایه منابع آب، نمونهای از تلاشهای مستمر موسسه در این زمینه است.
امید است موسسه تحقیقات آب در سال ۱۴۰۰، با راهاندازی مرکز مطالعات رودخانههای مرزی و منابع آب مشترک، مرکز اطلاعات و دادههای آب کشور، کارخانه نوآوری نیرو و فعالتر کردن کلیه ظرفیتهای موجود موسسه، علاوه بر حوزههای اشاره شده، در حوزههایی مانند دیپلماسی آب، دادههای پایه منابع آب، توسعه فناوریهای مورد نیاز بخش آب، استفاده از منابع آب غیرمتعارف و آیندهپژوهشی و سیاست پژوهی، فعالیتهای مؤثر و تأثیرگذاری در جهت ارتقای بخش آب کشور بخصوص در سطح فعالیتهای شرکتهای آب منطقهای و آب و فاضلاب استانی انجام دهد.
مبرهن است با توجه به ظرفیت محدود موسسه، استفاده از ظرفیت جوشان دانشجویان و اساتید دانشگاههای کشور، شرکتهای دانشبنیان و همچنین فرصتهای موجود بینالمللی در این رابطه، اجتنابناپذیر بوده و به منصه ظهور درآوردن همه ظرفیتهای موسسه و سایر مجموعه ذکر شده (در قالب نمایشگاهها و فن بازارها) از جمله برنامههای راهبردی موسسه در سال ۱۴۰۰ است.